Szczególnie zasłużonemu pracownikowi, który wzorowo wypełnia swoje obowiązki, przejawia inicjatywę w pracy i podnosi jej wydajność i jakość pracodawca może przyznać nagrodę. Możliwość taka przewidziana została przepisami art. 105 kodeksu pracy, który obliguje w takich przypadkach pracodawcę do złożenia do akt osobowych pracownika odpisu zawiadomienia o przyznaniu nagrody.
Należy pamiętać, iż decyzja o przyznaniu nagrody ma charakter uznaniowy. Przepisy prawa pracy nie przewidują żadnej sytuacji, gdy spełnienie określonych przesłanek czy warunków przez pracownika prowadziłoby do nabycia przezeń prawa do nagrody przy jednoczesnym zaistnieniu obowiązku jej wypłacenia po stronie pracodawcy.
Istnieją jednak przypadki, gdy pracownik może zażądać nagrody, a w razie niespełnienia żądania – dochodzić zapłaty nagrody na drodze sądowej.
Pierwszy z tych przypadków pozostaje w ścisłym związku z wykładnią przepisów o skutkach naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu w kontekście przyznawania pracownikom nagrody. Na gruncie utrwalonej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego przyjmuje się, iż w tym kontekście nagrodę należy traktować jak wynagrodzenie. Jeżeli więc pracodawca przyzna nagrodę tylko części pracowników należących do większej grupy pracowników legitymujących się jednakowymi osiągnięciami lub osiągnięciami jednakowej wartości – pracownik, który nagrody nie dostał, może dochodzić jej na drodze sądowej na tej samej zasadzie, na której dochodziłby odszkodowania, gdyby otrzymywał zaniżone wynagrodzenie, wykonując pracę jednakową lub o jednakowej wartości.
Drugi przypadek dotyczy sytuacji, gdy pracodawca przyzna pracownikowi nagrodę. Nauka prawa pracy – jak również utrwalone w tym zakresie orzecznictwo Sądu Najwyższego – stoją na stanowisku, iż w przyznając nagrodę, pracodawca zobowiązuje się do jej wypłacenia, a zobowiązanie to może stanowić podstawę roszczeń pracownika.
Fundusz nagród u mnie w pracy służył tylko do tego, żeby prezes mógł robić prezenty zatrudnianym krewnym. Klika razy zdarzyło się, że wszyscy oni dostawali nagrody, a ja nie, mimo że robiłam najwięcej. W końcu nie wytrzymałam i poszłam do Kancelarii Chróścielewska & Chróścielewski, gdzie dowiedziałam się, że mogę pozwać swojego pracodawcę o nagrodę. Prawnicy z Kancelarii przygotowali pozew i reprezentowali mnie przed sądem. Wygraliśmy proces, a ja dostałam nagrodę, która od dawna mi się należała.
Po tym, jak doprowadziłem do końca duży projekt u mnie w pracy, szef wręczył mi list gratulacyjny, w którym była też mowa o wysokiej nagrodzie pieniężnej, jaką mi przyznano. Gdy przypomniałem się potem z tą nagrodą, powiedziano mi, że jej wypłacenie zależy jedynie od ich dobrej woli. Poszedłem do Kancelarii Mec. Chróścielewskiego. Tam dowiedziałem się, że skoro obiecano mi tę nagrodę, to teraz już mogę jej żądać. Skierowaliśmy sprawę do sądu, gdzie dzięki pracy i zaangażowaniu prawników z Kancelarii wygrałem i dostałem swoje pieniądze.