Jedną z najważniejszych cech umowy o pracę jest szczególna trwałość, jaką cechuje się wynikający z niej stosunek pracy. Trwałość ta ma wielkie znaczenie dla pracownika, dla którego dochód z wynagrodzenia za pracę jest na ogół podstawowym źródłem utrzymania. Trwałość ta jednak ogranicza niekiedy pracodawcę w swobodnym podejmowaniu decyzji kadrowych. Istnieją jednak okoliczności, gdy pracodawca może stosunek pracy zakończyć niezwłocznie, rozwiązując umowę o pracę bez wypowiedzenia.
Pracodawca uzyskuje takie uprawnienie w jednej z trzech sytuacji. Następuje to, gdy pracownik dopuści się ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, popełni przestępstwo, które uniemożliwia mu dalszą pracę, bądź też – gdy pracownik w sposób zawiniony utraci uprawnienia konieczne do pracy na zajmowanym stanowisku.
W odniesieniu do pierwszego ze wskazanych wyżej kryteriów sprecyzować należy, jakie naruszenia obowiązków pracowniczych uznać można za ciężkie. Nie ulega wątpliwości, iż do naruszeń takich zaliczymy przebywanie w pracy pod wpływem alkoholu, nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, odmowę wykonania polecenia służbowego zgodnego z prawem i umową o pracę, a także odpowiadającego kwalifikacjom pracownika, nieuzasadnione i nieuprawnione opuszczenie stanowiska pracy w czasie pracy.
Aby podstawę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę mogło stanowić popełnienie przez pracownika przestępstwa, spełnione muszą zostać dalsze przesłanki. Przestępstwo musi zostać popełnione w czasie trwania umowy o pracę, być oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem, a nadto – uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na dotychczasowym stanowisku.
Utrata uprawnień musi w tym przypadku zostać stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu lub organu dyscyplinarnego. By rozwiązanie umowy o pracę mogło nastąpić bez wypowiedzenia, utrata uprawnień musi być zawiniona przez pracownika. Nie oznacza to – rzecz jasna – że pracownika, który stracił uprawnienia w sposób niezawiniony, pracodawca musi dalej zatrudniać. Jeżeli z powodu utraty uprawnień w taki sposób pracownik stał się nieprzydatny na swoim stanowisku – pracodawca może wypowiedzieć mu umowę o pracę.
Skuteczność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia zależy od dochowania ustawowego terminu. Pracodawca może tego dokonać w ciągu miesiąca od uzyskania wiadomości o zdarzeniu stanowiącym podstawę rozwiązania umowy.
Pracownik, którego wyrzuciłem z pracy za pijaństwo, pozwał mnie o odszkodowanie. W procesie reprezentowali mnie przed sądem prawnicy z Kancelarii Chróścielewska & Chróścielewski. Dzięki nim wygrałem sprawę, a mój były pracownik odszedł z niczym.
Miałem pracownika, który notorycznie się spóźniał, wychodził przed czasem, obijał się i tylko udawał, że pracuje. Gdy kilka razy z rzędu nie wykonał mojego polecenia służbowego – zwolniłem go dyscyplinarnie, a on mnie pozwał o odszkodowanie. Przed sądem reprezentowali mnie prawnicy z Kancelarii Adwokata Wawrzyńca Chróścielewskiego, którzy okazali się niezwykle skuteczni. Wygraliśmy proces, sąd oddalił żądania mojego byłego pracownika.